Postmodern Dünyada Din: Yaygınlaşan Dinsellik, Yüzeyselleşen Dindarlık

Bu çalışma, postmodernizm ve dinin siyasal, toplumsal ve kültürel arka planını Türkiye örneği bağlamında incelemektedir. İslami çevreler modernden postmoderne geçişi, fırsat olarak görmekte, ancak postmodernizm ve din, İslam ve kapitalizm, dindarlık ve modernlik arasındaki paradoksal süreçlerde, çelişkili söylem ve eylemler gözlenmektedir. Dindar kimlik ve Batı modernliği arasında gözlenen paradoksal ilişkide, dindar bireyler, modernliği söylem Devamı…

İslam, Kutsal ve Seküler

Din sosyolojisi literatüründe son derece güncel ve tartışmalı bir mesele olan din ile sekülerleşme ilişkisi bağlamında yapılan tartışmalarda sekülerleşme karşısında dinlerin hepsinin aynı kategoride ele alınmadığı, hatta alınmaması gerektiği ifade edilmektedir. Bu kapsamda özellikle İslam dininin konumunun bir istisna olduğu şeklinde yaygın bir kabulün varlığı dikkat çekmektedir. Ancak bu anlayışın Devamı…

Beşikten Mezara: Yaşlılığın Sosyolojisi ve Din / Adana Örneği

Din sosyolojisi ve gerontoloji (yaşlılık bilimi) alanlarının kesiştiği bir noktada bulunan bu çalışma, yaşlılık sürecini, toplumsal değişme süreçleri ve dini yönelimler bağlamı içinde değerlendirmektedir. Çalışmanın farklı yaş gruplarında yaşlılığa yaklaşımı belirlemek ve yaşlılık ve din etkileşiminde dinin rolüne odaklanmak olarak iki amacı vardır. Bu çalışma, yaşlılığı, yaşlıların ve yaşlı olmayanların Devamı…

“Organlarımla Dirilmek İstiyorum” – Organ Bağışının Dini-Toplumsal Arkaplanı

Organ bağışında sosyo-kültürel yaklaşımlar, dini kaygılar, bilgi ve bilinç düzeyinin etkisine işaret edilirken, Türkiye’de organ bağışının çok düşük oran-larda kalması, bu konuda çalışma yapmanın önemini göstermektedir. Adana örneğinden hareketle Türkiye’de organ bağışına yönelik görüşler ile organ bağışının dini-toplumsal arkaplanını açıklama ve anlama süreci arasındaki ilişkiyi analiz etmeyi amaçlayan bu çalışma, Devamı…

Toplumsal Fonksiyonları Bağlamında Dini Otorite: Tipolojik Bir Deneme

Dinsel otoritelerin toplumsal fonksiyonlarını inceleyen bu çalışma, dinsel otoritelerin tümü için “ortak” kabul edilebilecek toplumsal fonksiyonlara odaklanmaktadır. Dini otorite tiplerinin toplumsal fonksiyonlarına dayanarak, bir tipolojinin çıkarılıp çıkarılamayacağı bu çalışmanın problemini oluşturmaktadır. Çalışmanın genelinde dinsel otoritelerin sosyolojik bir yaklaşımla incelenmesi ve dinsel otoritelerin bir tipolojisinin çıkarılması şeklinde iki amaç bulunmaktadır. Dinsel Devamı…

Kutsallaşma Sürecine Tipolojik Bir Yaklaşım: Ziyaret Fenomeni Örneği

Bu makalenin konusu, ziyaret fenomeni örneğinde kutsallaşma sürecidir. Odak soru, şöyle ifade edilebilir: “Ziyaret objeleri nasıl kutsallaşır?”. Çalışma, ziyaret fenomeni örneğinde kutsallaşma sürecinin bir tipolojisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın ulaştığı sonuç ziyaret fenomeni için kutsallaşma sürecine tipolojik bir model önerisidir. Kutsal ve kutsallaşma ayrımından hareket edilmektedir. Ziyaret fenomeni örneğinde kutsallaşmanın Devamı…

Şathiyelerde Tanrı Algısı: Tipolojik Bir Yaklaşım

Çalışmamızın odağında şathiyelerdeki tanrı algısının oluşumuna etki eden psiko-sosyal faktörler ve bu faktörlerin etkisiyle oluşan tanrı algısı bulunmaktadır. Bilindiği gibi tanrı algısı kişinin sosyo-kültürel ortamından, aldığı eğitimden ve içsel yaşantılarından etkilenmektedir. Tanrıyla içinde bulunduğu gelenekten daha farklı bir algı içinde oldukları anlaşılan ve bu öznel deneyimi şathiye ile ortaya koyan Devamı…

Ziyaret Fenomeninden İsim Kültürüne: Fatih Ahmet Baba Türbesi Örneği

Bu çalışmanın konusu, ziyaret fenomeni ve isim kültürü ilişkisidir. Elazığ/Harput Fatih Ahmet Baba Türbesi örneğinde ziyaret fenomeninden isim kültürüne bir yansıma gözlenmektedir. Türbeyi ziyaret ettikten sonra doğan çocuklara, minnet ve şükran göstergesi olarak veli kimsenin ismi verilmektedir. Elazığ’da Fethi Ahmet isminin yaygın olması, Harput’ta bulunan Fatih Ahmet Baba Türbesi ile Devamı…

İHL Sözlük’te Dindar Gençliğin Özneleşmesi: İmam Hatipli, Ahlaklı ve Entelektüel

Dindar gençliğin -ihlsozluk.com örneğinde- internet ortamındaki durumunun incelendiği çalışmanın problemini, internet ortamında dindar gençliğin özneleşip özneleşmediği oluşturmaktadır. Özneleşme kavramıyla Foucault’un özne ve iktidar üzerine çalışmalarında ele alınan kavramsal çerçeveden hareket edilmekte ve özneleşme ile iktidar karşısında bireyin durumu, bireyin iktidara direnmesi, iktidar karşısında taktik geliştirmesi kullanılmaktadır. Örneklemi, ihlsözlüktür. Çalışmanın yöntemi Devamı…

Hutbelerde Söylem Değişimi: Diyanet Hutbeleri Örneği

Bu çalışmanın konusu, Diyanet hutbelerindeki söylem değişimidir. Çalışmada Diyanet hutbelerindeki değişime odaklanmak ve Diyanet’in hutbelerindeki söylem değişiminin boyutlarını kavramsallaştırmak şeklinde iki amaç vardır. Bu çalışmada Diyanet’in 1994 ve 2007 yıllarında basımını gerçekleştirdiği hutbe kitapları karşılaştırılmaktadır. Diyanet hutbeleri örneğinde 1994’ten 2007 yılına söylem değişiminin hutbelere yansıdığı tespit edilmiş ve söylem değişiminin Devamı…